Sarina Wiegman là một trong những HLV thành công và được kính trọng nhất trong lịch sử bóng đá nữ. Bà đưa tuyển Hà Lan vô địch Euro 2017 và tiếp tục giúp tuyển Anh đăng quang Euro 2022 với lối chơi khoa học, bản lĩnh. Với tư duy chiến thuật sắc bén và khả năng truyền cảm hứng mạnh mẽ, bà là hình mẫu của lãnh đạo hiện đại. Cùng Vebo khám phá hành trình vươn tới đỉnh cao của “nữ chiến lược gia vĩ đại” ngay trong bài viết dưới đây.
Hành trình sự nghiệp của Sarina Wiegman
Sarina Petronella Wiegman, sinh ngày 26 tháng 10 năm 1969 tại The Hague, Hà Lan, đã trải qua một hành trình đầy thử thách để trở thành biểu tượng của bóng đá nữ. Từ một cầu thủ tài năng đến một HLV xuất sắc, bà đã phá vỡ nhiều rào cản và định kiến để đạt được thành công vang dội.
Những ngày đầu chơi bóng “trá hình”
Sarina Wiegman lớn lên trong một thời kỳ mà bóng đá nữ tại Hà Lan không được khuyến khích. Ở tuổi lên sáu, bà phải cắt tóc ngắn để giả làm con trai, chơi bóng cùng anh trai song sinh tại đội ESDO ở Wassenaar, vì luật cấm con gái chơi cùng con trai. Sau đó, bà gia nhập đội nữ của HSV Celeritas, nơi tài năng của bà bắt đầu được công nhận. Năm 1987,bà được gọi vào đội tuyển quốc gia Hà Lan và ra mắt một năm sau trước Na Uy.
Kinh nghiệm tại Mỹ và thành công tại Ter Leede
Năm 1988, trong giải FIFA Women’s Invitation Tournament tại Trung Quốc, Sarina Wiegman gặp HLV Anson Dorrance của đội tuyển nữ Mỹ. Ông mời bà đến học và chơi cho đội North Carolina Tar Heels tại Đại học Bắc Carolina vào năm 1989. Tại đây, bà thi đấu cùng các huyền thoại như Mia Hamm và Kristine Lilly, giành chức vô địch NCAA. Kinh nghiệm này đã thay đổi tư duy của bà, cho bà thấy tiềm năng của bóng đá nữ. Trở về Hà Lan, bà gia nhập Ter Leede vào năm 1994, giành hai chức vô địch quốc gia và một KNVB Cup. Wiegman khoác áo đội tuyển Hà Lan từ 1987 đến 2001, ghi dấu ấn với 99 lần ra sân chính thức.
Bước ngoặt sang sự nghiệp huấn luyện
Sau khi giải nghệ năm 2003 để tập trung vào gia đình, Sarina Wiegman bắt đầu sự nghiệp huấn luyện vào năm 2006 với Ter Leede. Trong mùa giải đầu tiên, bà dẫn dắt đội giành cú đúp vô địch quốc gia và KNVB Cup năm 2007. Năm 2007, bà chuyển đến ADO Den Haag, tham gia giải Women’s Eredivisie mới thành lập. Tại đây, bà tiếp tục gặt hái thành công với cú đúp vô địch giải đấu và KNVB Cup năm 2012, cùng danh hiệu KNVB Cup năm 2013.
Vai trò tại đội tuyển Hà Lan
Năm 2014, Sarina Wiegman trở thành trợ lý HLV đội tuyển nữ Hà Lan, đồng thời là điều phối viên đội U19 nữ. Bà có hai giai đoạn làm HLV tạm quyền trước khi được bổ nhiệm làm HLV trưởng vào tháng 1 năm 2017. Chỉ sáu tháng sau, bà dẫn dắt Hà Lan giành chức vô địch UEFA Women’s Euro 2017 trên sân nhà, đánh bại Đan Mạch 4-2 trong trận chung kết. Năm 2019, bà đưa đội vào chung kết FIFA Women’s World Cup, dù thua Mỹ 0-2. Thành công này giúp bà được vinh danh là HLV nữ xuất sắc nhất của FIFA năm 2017.
Phong cách huấn luyện
Sarina Wiegman được biết đến với phong cách huấn luyện hiện đại, kết hợp giữa chiến thuật sắc bén, quản lý tâm lý và xây dựng văn hóa đội bóng. Cùng Vebo đoán xem triết lý của bà không chỉ tập trung vào chiến thắng mà còn vào việc tạo ra một môi trường khuyến khích sự phát triển toàn diện của cầu thủ.
Phong cách tấn công trực diện
Wiegman ưa chuộng lối chơi tấn công trực diện, nhấn mạnh vào việc kiểm soát bóng và chuyển đổi trạng thái nhanh. Bà thường sử dụng sơ đồ 4-3-3 hoặc 4-2-3-1, với trọng tâm là sự linh hoạt trong các vị trí. Tại Euro 2022, bà đã biến đội tuyển Anh thành một cỗ máy tấn công, ghi 20 bàn trong sáu trận, bao gồm chiến thắng 5-1 trước Hà Lan, nhà vô địch cũ do chính bà dẫn dắt. Bà khuyến khích cầu thủ tự do đưa ra quyết định trong khuôn khổ chiến thuật, tạo nên sự sáng tạo trên sân.
Thích nghi với từng trận đấu
Sarina Wiegman nổi tiếng với khả năng điều chỉnh chiến thuật theo đối thủ. Ví dụ, trong trận bán kết World Cup 2023 gặp Australia, bà sử dụng Rachel Daly ở vị trí hậu vệ cánh trái, bất chấp những chỉ trích ban đầu, để tận dụng tốc độ và khả năng hỗ trợ tấn công của cô. Kết quả là chiến thắng 3-1, đưa Anh vào chung kết. Sự linh hoạt này giúp đội bóng của bà luôn giữ được lợi thế trước các đối thủ mạnh.
Tạo môi trường cởi mở và tôn trọng
Wiegman đặt tôn trọng làm nền tảng trong triết lý huấn luyện. Bà xây dựng một môi trường mà cầu thủ cảm thấy an toàn để chia sẻ, từ đó tăng cường sự gắn kết. Cựu cầu thủ Ellen White từng nhận xét rằng Wiegman quan tâm đến cầu thủ không chỉ với tư cách là vận động viên mà còn là con người, thường xuyên trò chuyện về gia đình và cuộc sống cá nhân. Tương tự, Leonie Stentler, một cầu thủ từng làm việc với bà, mô tả Wiegman là người “thấu hiểu nhu cầu của cầu thủ” và tạo cảm giác “ấm áp, chào đón”.
Khơi dậy tiềm năng cầu thủ
Sarina Wiegman có khả năng đặc biệt trong việc khơi dậy tiềm năng của cầu thủ. Ví dụ, bà đã giúp thủ môn Mary Earps vượt qua khủng hoảng niềm tin để trở thành một trong những thủ môn xuất sắc nhất thế giới. Tại Euro 2022, bà trao cơ hội cho các cầu thủ trẻ như Alessia Russo và Lauren Hemp, giúp họ tỏa sáng và góp phần vào chức vô địch. Sự tin tưởng và cách tiếp cận nhân văn của bà đã tạo nên một tập thể mạnh mẽ.
Những thành tựu nổi bật trong sự nghiệp
Sarina Wiegman là HLV nữ duy nhất giành chức vô địch UEFA Women’s Euro với hai đội tuyển khác nhau (Hà Lan 2017 và Anh 2022). Bà cũng đưa đội tuyển vào bốn trận chung kết giải đấu lớn liên tiếp, một kỷ lục đáng kinh ngạc.
UEFA Women’s Euro 2017
Chỉ sáu tháng sau khi trở thành HLV trưởng, Sarina Wiegman đã dẫn dắt Hà Lan giành chức vô địch Euro 2017 trên sân nhà, đánh bại Đan Mạch 4-2 trong trận chung kết. Đây là danh hiệu quốc tế thứ hai trong lịch sử bóng đá Hà Lan (cả nam và nữ). Thành công này đã đưa bà lên tầm quốc tế và mang về danh hiệu HLV nữ xuất sắc nhất của FIFA năm 2017.
Chung kết FIFA Women’s World Cup 2019
Năm 2019, Sarina Wiegman đưa Hà Lan vào chung kết World Cup nữ đầu tiên trong lịch sử, đối đầu với đội tuyển Mỹ hùng mạnh. Dù thua 0-2, màn trình diễn của Hà Lan đã cho thấy sự tiến bộ vượt bậc dưới sự dẫn dắt của bà.
UEFA Women’s Euro 2022
Được bổ nhiệm làm HLV trưởng đội tuyển nữ Anh vào tháng 9 năm 2021, Wiegman đã tạo ra kỳ tích khi dẫn dắt Lionesses giành chức vô địch Euro 2022 trên sân nhà, đánh bại Đức 2-1 trong trận chung kết nhờ bàn thắng quyết định của Chloe Kelly. Đây là danh hiệu lớn đầu tiên của đội tuyển nữ Anh kể từ năm 1966, đưa bà trở thành HLV đầu tiên vô địch Euro với hai quốc gia khác nhau.
Chung kết FIFA Women’s World Cup 2023
Năm 2023, Sarina Wiegman đưa Anh vào chung kết World Cup nữ, dù thua Tây Ban Nha 1-0. Đây là lần đầu tiên đội tuyển nữ Anh lọt vào chung kết World Cup, đánh dấu một cột mốc lịch sử. Bà được vinh danh là HLV nữ xuất sắc nhất của FIFA năm 2022 và nhận danh hiệu CBE danh dự từ Anh vì những đóng góp cho bóng đá.
Các danh hiệu cá nhân
Wiegman đã nhận được nhiều giải thưởng cá nhân, bao gồm HLV nữ xuất sắc nhất của FIFA vào các năm 2017, 2020, 2022 và 2023, trở thành HLV duy nhất giành giải này bốn lần. Bà cũng được trao giải HLV của năm tại BBC Sports Personality Awards 2022 và danh hiệu Hiệp sĩ của Order of Orange-Nassau tại Hà Lan. Năm 2024, bà được Đại học Loughborough trao bằng danh dự vì đóng góp xuất sắc cho bóng đá nữ.
Ảnh hưởng của Sarina Wiegman đến bóng đá nữ
Sarina Wiegman không chỉ là một HLV thành công mà còn là một nhà tiên phong, góp phần thay đổi cách nhìn về bóng đá nữ và thúc đẩy sự phát triển của môn thể thao này trên toàn cầu.
Nâng tầm bóng đá nữ
Wiegman đã góp phần đưa bóng đá nữ lên một tầm cao mới, đặc biệt tại Anh, nơi bà giúp Lionesses trở thành biểu tượng quốc gia. Bà kêu gọi đầu tư nhiều hơn vào bóng đá nữ, từ cơ sở vật chất đến các chương trình đào tạo HLV. Bà cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng số lượng HLV nữ, nhận định rằng một HLV nữ dẫn dắt đội bóng nam chuyên nghiệp ở Anh chỉ là “vấn đề thời gian”.
Phát triển tài năng trẻ
Wiegman có con mắt tinh tường trong việc phát hiện và nuôi dưỡng tài năng. Bà đã giúp các cầu thủ như Alessia Russo, Lauren Hemp và Georgia Stanway trở thành trụ cột của đội tuyển Anh. Bà cũng làm việc với các lò đào tạo trẻ để đảm bảo sự phát triển bền vững cho bóng đá nữ.
Truyền cảm hứng cho thế hệ mới
Wiegman là nguồn cảm hứng cho các HLV và cầu thủ nữ trên toàn thế giới. Cuốn sách của bà, What It Takes: The Inspiring Journey of Sarina Wiegman and the Lionesses’ Rise to Success (2023), chia sẻ về hành trình và triết lý lãnh đạo của bà, khuyến khích sự cởi mở và kiên trì. Bà thường xuyên nói về tầm quan trọng của sự bình đẳng trong bóng đá, truyền cảm hứng cho các cô gái trẻ theo đuổi đam mê.
Cam kết với cộng đồng
Ngoài sân cỏ, Sarina Wiegman tham gia nhiều hoạt động xã hội, bao gồm các sáng kiến thúc đẩy bóng đá nữ và hỗ trợ các tổ chức từ thiện. Bà cũng dành tình cảm đặc biệt cho gia đình, từng đeo băng tay của người chị quá cố trong trận chung kết Euro 2022 để tưởng nhớ.
Kết luận
Sarina Wiegman là biểu tượng của sự kiên trì, sáng tạo và lãnh đạo trong bóng đá nữ. Từ đường phố The Hague đến đỉnh cao Euro 2022 cùng tuyển Anh, bà đã phá vỡ mọi giới hạn. Với triết lý huấn luyện hiện đại và tầm nhìn tiên phong, Wiegman đang định hình tương lai của bóng đá nữ. Với hợp đồng được gia hạn đến World Cup 2027, bà sẽ tiếp tục viết nên những chương mới trong câu chuyện thành công của mình, truyền cảm hứng cho hàng triệu người trên toàn thế giới.
Bài Liên Quan:
Tiểu sử Paolo Maldini – Người đội trưởng vĩnh cửu của San Siro (07/05/2025)
Nico Williams: Hành trình từ tài năng trẻ ở Bilbao đến ngôi sao bóng đá TBN (17/03/2025)
Panagiotis Retsos: Trung vệ trẻ đầy triển vọng của Hy Lạp (26/07/2025)
Tiểu sử Alex McCarthy – Sự nghiệp lừng lẫy và cuộc sống gia đình ấm áp (21/03/2025)
Dimitris Kourbelis: Thủ lĩnh tuyến giữa bóng đá Hy Lạp (05/08/2025)
Sarina Wiegman: Nữ tướng thép của bóng đá nữ châu Âu (02/07/2025)